Entri Populer

Jumat, 22 Maret 2013

"PAPAT LIMA PANCER"

Ing Kekayon wayang purwa kang kaprahe kasebut Gunungan, ana kono gambar Macan, Bantheng, Kethek lan Manuk Merak. Kocape kuwi mujudake Sedulur Papat mungguhing manungsa. Kewan cacah papat mau nggambarake nafsu patang warna yaiku : Macan nggambarake nafsu Amarah, Bantheng nggambarake nafsu Supiyah, Kethek nggambarake nafsu Aluamah, lan Manuk Merak nggambarake nafsu Mutmainah.
SEDULUR PAPAT LIMA PANCER Njupuk sumber saka Kitab Kidungan Purwajati seratane , diwiwiti saka tembang Dhandanggula kang cakepane mangkene :
Ana kidung ing kadang Marmati Amung tuwuh ing kuwasanira Nganakaken saciptane Kakang Kawah puniku Kang rumeksa ing awak mami Anekakake sedya Ing kuwasanipun Adhi Ari-Ari ingkang Memayungi laku kuwasanireki Angenakken pangarah Ponang Getih ing rahina wengi Ngrerewangi ulah kang kuwasa Andadekaken karsane Puser kuwasanipun Nguyu-uyu sabawa mami Nuruti ing panedha Kuwasanireku Jangkep kadang ingsun papat Kalimane wus dadi pancer sawiji Tunggal sawujud ingwang Ing tembang dhuwur iku disebutake yen ” Sedulur Papat ” iku Marmati, Kawah, Ari-Ari, lan Getih kang kaprahe diarani Rahsa. Kabeh kuwi mancer neng Puser (Udel) yaiku mancer ing Bayi.
Cethane mancer marang uwonge kuwi. Geneya kok disebut Marmati, kakang Kawah, Adhi Ari-Ari lan Rahsa kuwi?. Marmati iku tegese Samar Mati ! lire yen wong wadon pas nggarbini ( hamil ) iku sadina-dina pikirane uwas Samar Mati. Rasa uwas kawatir pralaya anane dhisik dhewe sadurunge metune Kawah, Ari-Ari lan Rahsa kuwi mau, mulane Rasa Samar Mati iku banjur dianggep minangka Sadulur Tuwa. Wong nggarbini yen pas babaran kae, kang dhisik dhewe iku metune Banyu Kawah sak durunge laire bayi, mula Kawah banjur dianggep Sadulur Tuwa kang lumrahe diarani Kakang Kawah. Yen Kawah wis mancal medhal, banjur disusul laire bayi, sakwise kuwi banjur disusul Metune Ari-Ari. Sarehne Ari-Ari iku metune sakwise bayi lair, mulane Ari-Ari iku diarani Sedulur Enom lan kasebut Adhi Ari-Ari Lamun ana wong abaran tartamtu ngetokake Rah ( Getih ) sapirang-pirang. Wetune Rah (Rahsa) iki uga ing wektu akhir, mula Rahsa iku uga dianggep Sedulur Enom. Puser (Tali Plasenta) iku umume PUPAK yen bayi wis umur pitung dina. Puser kang copot saka udel kuwi uga dianggep Sedulure bayi. Iki dianggep Pancer pusate Sedulur Papat. Mula banjur tuwuh unen-unen ” SEDULUR PAPAT LIMA PANCER ” 0 Kekayon wayang purwa kang kaprahe kasebut Gunungan, ana kono gambar Macan, Bantheng, Kethek lan Manuk Merak. Kocape kuwi mujudake Sedulur Papat mungguhing manungsa.
Kewan cacah papat mau nggambarake nafsu patang warna yaiku : Macan nggambarake nafsu Amarah, Bantheng nggambarake nafsu Supiyah, Kethek nggambarake nafsu Aluamah, lan Manuk Merak nggambarake nafsu Mutmainah kang kabeh mau bisa dibabarake kaya ukara ing ngisor iki: Amarah : Yen manungsa ngetutake amarah iku tartamtu tansaya bengkerengan lan padudon wae, bisa-bisa manungsa koncatan kasabaran, kamangka sabar iku mujudake alat kanggo nyaketake dhiri marang Allah SWT. Supiyah / Kaendahan : Manungsa kuwi umume seneng marang kang sarwa endah yaiku wanita (asmara). Mula manungsa kang kabulet nafsu asmara digambarake bisa ngobong jagad. Aluamah / Srakah : Manungsa kuwi umume padha nduweni rasa srakah lan aluamah, mula kuwi yen ora dikendaleni, manungsa kepengine bisa urip nganti pitung turunan. Mutmainah / Kautaman : Senajan kuwi kautaman utawa kabecikan, nanging yen ngluwihi wates ya tetep ora becik.
Contone; menehi duwit marang wong kang kekurangan kuwi becik, nanging yen kabeh duwene duwit diwenehake satemah uripe dewe rusak, iku cetha yen ora apik. Mula kuwi, sedulur papat iku kudu direksa lan diatur supaya aja nganti ngelantur. Manungsa diuji aja nganti kalah karo sedulur papat kasebut, kapara kudu menang, lire kudu bisa ngatasi krodhane sedulur papat. Yen manungsa dikalahake dening sedulur papat iki, ateges jagade bubrah. Ing kene dununge pancer kudu bisa dadi paugeran lan dadi pathokan. Bener orane, nyumanggakake

Kamis, 14 Maret 2013

"PUJINE DINA BADAN NAPAS NAPSU ATI WIJI LAN ANASIRING MANUNGSA"

PUJINE DINA PITU
1. Dina Ahad ; ya kayu ya kayumu, nabi Adam kang ndarbemni, lakunya tidak boleh nginang sehari semalam, ahad lakune ing surya, kang rumeksa sadina lawan sawengi, malekat limang leksa.
Kuwasane : lungguhe ing wulu, teguh ora kena winekang, lan ora katon.
2.Dina Senen ; ya rahmanu ya rahima, nabi’ullah kang ndarbeni, lakune nyegah iwak sadina sadalu, senen uripe ning wulan kang rumeksa sadina lawan sawengi, malekat kawan leksa.
Kuwasane : lungguhe ing kulit, teguh kang kena binenggang.
3. Dina Selasa ; ya maliku ya kudusu, nabi Isa kang ndarbeni, lakune apasa sadina sadalu selasa uriping lintang kang rumeksa sadino lawan sawengi, malekat tigang leksa.
Kuwasane : lungguhe ing bebayu, angumpulake cahya kabeh.
4. Dina Rebo ; ya kabiru ya muntaha, pepitu uripipun nabi Ibrahim kang ndarbeni, lakune nyegah toya sadina sadalu, rebo bumi uripira kang rumeksa sadina lawan sawengi, malekat pitung leksa.
Kuwasane : lungguhe ing daging, teguh tan kena winangenan.
5. Dina Kemis ; ya ngalim ya ngalimu, wewolu uripipun, nabi Idris kang ndarbeni, lakune nyegah uyah sadina sedalu, kemis dahana uripnya, kang rumeksa sadina lawan sawengi, malekat wolung leksa.
Kuwasane : lungguhe ing otot, teguh sajege urip.
6. Dina Jumungah ; ya kafi ya muqni, ya enem uripipun, nabi Rasul kang ndarbeni, lakune nyegah pangan sadina sadalu, jumungah lakune barat, kang rumeksa sadina lawan sawengi, malekat leksa.
Kuwasane : lungguhe ing bebalung, sekti mandraguna.
7. Dina Saptu ; ya fatah ya rajah, sesanga uripipun, nabi Iskhak kang ndarbeni, lakune datan mendra, sadina sadalu, saptu uripe ing toya kang rumeksa sadina lawan sawengi, malekat sangang leksa.
Kuwasane : lungguhe ing sumsum, angumpulaken sakehing rasa kabeh.
8. Dina pitu lakon solan salin, mung sadina sawengi salinnya, pan akatah supangate, sarta anganggo laku lakunira solan salin, puji lan nabirira, myang cecegahipun apa kajate tinekan, lan malati ora kena den langkahi wayangane kang maca.
PUJINE BADAN
Pujine Utek : ” Rasulun Rabbil’alamiin “.
Kuwasane luput tujuh teluh dadi tawar.
Pujine Kuping tengen : ” Alliyatan ilahu rabbi ‘umum “.
Kuwasane ngilangake bilahi kabeh.
Pujine Kuping kiwa : ” Samikna wa ‘atakna guprana karabbasa wa’llekal massiir “.
Kuwasane ngilangake pakewuh kabeh.
Pujine Sirah : ” Padaraktum “.
Kuwasane nglerebaken kang sarwa galak kabeh.
Pujine netra : ” Kudusun rabbana wa rabbul malaikatu wa ruh “.
Kuwasane kinaweden dening wong lanang wadon .
Pujine napas : ” Haplil palubuti ngalla yasin “.
Kuwasane kinasihan wong sajagad kabeh.
Pujine Gigir : ” Nawaitu minal kibari pibigalikad hapika karja “.
Kuwasane teguh timbul.
Pujine Otot : ” Parekun parekanun wa’ljannatun nangimum cipta katon cipta ora katon
Kuwasane amurba ora katon.
Pujine Awak kabeh : ” Inna fatokna iakafakan mubinin ” lamun arep malebu ing omah
Kuwasane slamet rahayu.
Pujine Ati : ” Nasrun minallahi wa patekun karibun wa kasiril mukminin
Kuwasane awake katon gede.
Pujine Amperu : ” Layastakli panahum
Kuwasane kinawedan dening wong tur bagus rupane kang muji
Pujine Sikil : ” Sari mal maruna
Kuwasane ora katon.
Pujine Pepusuh : ” Fasayakfikahumullahu, wahuwassami’ul ‘aliim
Kuwasane luput senjata tawa.
Pujine Dalamake : ” Sangan sangun yuhyi wayumitu wahuwa allah lakuli sekkin katdir
Kuwasane betah lumaku lan lumayu.
PUJINE NAFAS PATANG PRAKARA
1. Napas, iku tetalining urip, iya tetalining ruh, rupane ireng, plawangane Af’alullah, dununge ing lesan, pujine ; ” Laa ilaha ilallaah “, iku sampurnaning kulit daging.
2. Tanapas, iku pamiyarsaning ruh, rupane kuning, plawangane Asma’ullah, dununge ing kuping, pujine ; ” Allahu… Allahu “, iku sampurnaning balung lan otot.
3. Anpas, iku panggonaning ruh, rupane ijo, plawangane Sifatullah, dununge ing gigir, pujine ; ” Allah…Allah “, iya iku sampurnaning geting lan sumsum.
4. Nupus, iku paningaling ruh, rupane putih, plawangane Dzatullah, dununge ing netra, pujine ; ” Ya Hu…Ya Hu “, iku sampurnaning pangawasa lan napsu.
PUJINE NAPSU PATANG PRAKARA
1. Lawwammah, iku af’aling urip, rupane ireng, plawangane cangkem, dununge ing waduk, pujine ; ” Ya Hu…Ya Hu “, iku sapurnaning cipta lan ripta.
2. Amarah, iku asmaning urip rupane kuning, plawangane ing kuping, dununge ing jantung, pujine ; ” Ilah…Ilah “, iku sampurnaning sir lan angen-angen.
3. Supiyah, iku sifating urip rupane ijo, plawangane ing irung, dununge ing amperu, pujine ; ” Imanahu …Imanahu “, iku sampurnaning osik lan meneng.
4. Muthmainah, iku Dzating urip, rupane putih, plawangane ing mata, dununge ing pepusuh, pujine ; ” Hu…Hu…Hu “, iku sampurnaning budi lan rasa.
PUJINE ATI PATANG PRAKARA
1. Ati Sanubari, iku wisesaning rasa, rupane ireng, plawangane kaharullah, dununge alam sulpil, pujine ; ” Allahu…Allahu “, iku sampurnaning pangucap.
2. Ati Maknawi, iku purbaning rasa, rupane kuning, plawangane kamahullah, dununge alam sulbi, pujine ; ” Allah…Allah “, iku sampurnaning pamiyarsa.
3.Ati Siri, iku sampurnaning rasa, rupane ijo, plawangane jalahullah, dununge alam topek, pujine ; ” Hu…Hu…Hu “, iku sampurnaning pangambu.
4. Ati Pu-at, iku sirnaning rasa, rupane putih, plawangane jamalullah, dununge alam sabit, pujine ; ” Annalkaka … annalkaka “, iku sampurnaning paningal.
PUJI WIJINING MANUNGSA
1. Wadi iku rupane abang, kadadiyane getih-kita, pujine ” Layakrifu ilallaah
2.Madi iku rupane kuning, kadadiyane banyu-kita, pujine ” Lamakbuda ilallaah
3. Mani iku rupane ijo, kadadiyane penguwasa-kita, pujine ” Lamujuda ilallaah
4. Manikem iku rupane putih, kadadiyane cahya-kita, pujine ” Layatkuru ilallaah
PUJINE ANASIRING MANUNGSA
1. Asal Bumi, rupane ireng, kadadiyane wujud- kita hakikate Dzatira, iku dadining kulit daging, pujine…” Waashadu anna Muhammadarasulullaah
2. Asal Geni, rupane kuning, kadadiyane nur-kitasifatira iku, dadine otot, balung, pujine…” Ashadualla ilaha illallaah
3. Asal Angin, rupane ijo, kadadiyane ilmu-kita af’al iku, dadining panguwasa, pujine…” Lasariikalaahu lailaha illallaah
4. Asal Banyu, rupane putih, kadadiyane suhud-kita, hakekate asmanira, iku dadining geting lan sumsum, pujine…” Sahitna ‘ala anpusina wa sbit ‘indana innahu lailahaillahuwa

Senin, 11 Maret 2013

"WEJANGAN URIP"

LABETING KARTIYASA

Labeting kartiyasa punika
Awit saking pambudayaning gita dursila
Rinuwat kanthi mrihatini adrenging karsa
Ngubara lan ngumbara miyat dumununging kamitran.
Amangsuli prahara bebendu ageng
Tan ginayuh hastaning mamilat brata
Wosing rasa kang ginubel graito
Graitaning karsa, dumununging cipta.
Tan ana angkara
Tan ana rubeda
Tan ana dursila
Tan ana tandang duraka.
Jejer anyar
Gagrak anyar
Titah anyar
Jagad anyar
Sarwa gumebyar
Tan ana kang samar
Tansah suminar
Magilar-magilar
Anggelar tulusing nalar.
Budi pinilih, luhur angarih-arih
Masa wurunga karsaning Jati
Hangesti drajading titah
Hawya miruda kang kinarsa ing Allah
Kabeh saka telenging jangkah
Kabeh awit gumelaring pratingkah
Kabeh ngemu tulusing ibadah.
Ngaminana marang donga kang pinuji
Kunjuk Ing Ngarsaning Maha Ji
Humangkara
Humangrasa
Hamungwat trikarsa
Hamungwing baskara
Hamungwing jumantara.
Ngadep Rabbul Ngalamin
Welasing Gusti
Ingkang Maha Sih.
Muliha, muliha, muliha
Muliha mring pancardriya
Balia mring panaraga.
Mawanti-wanti, angati-ati
Aja kongsi keri nunggang jung baitagung,
Kang dinayung malaikat hambaruyung
Dipandhegani dening para nabi
Sinangga mring para wali.
Kinebakan jamna utami
Mulyaning manusa jati
Kang pinilih dening Gusti
Kapilah saking ngalamipun
Awit driyanira mung nyawiji,
Kabeh kagungane Allah.
Mula aja noleh
Mula kudu mantheng
Katuta baitagung
Nyuwuna palilahe Hyang Agung
Awit kuwi Kagunganipun.
Aja ninggal trapsila
Aja nggugu kersaning pribadi
Aja dumeh wus katam kitabe
Najan wus apal dongane
Najan wus guntur sujude
Ning durung kaparingan ridhaning Allah.
Mula dudu rapale, ning atine
Mula dudu wujude, ning lire
Mula dudu jlegere, ning makripate.
Poma, sindukara karaning ronsih
Sawunging swara sawang suwung
Gebyaring gebyur gambyong grambyangan
Rinakit, rinasa, rapita, retyakaning radya.
Jung, jung baitagung
Wus tinata ambaruyung
Lir grimis handaridis
Re-rep pantiarsaning resep
Pindha tilasing atilas tulus.
Tlusurana sing tlaten
Anggita gitaning suksma
Andungkap sunaring padhang
Njingglang ngawang-awang.
Hamung sawiji kang kinanthi
Wahyuning Hyang Widhi,
Kang pinuji-puji.
Wus pupus barang kalire.
WAHDATULWUJUD
Wujuding wijil wahyuning wangsit
Wiyoto woting waskitha kang winasis
Jajaning janma jatining jasad
Jumujuging jaladara jantra jinajah.
” Wujud keluarnya ilham
” melalui orang yang mengerti yang terpelajar
” dada manusia sejatinya jasad
” menuju ke alam jajahan
Amrih amining amaranti
Amina mastani mantra mastadi
Samudananing samudra samun
Sesongaran sasat susantiningrum.
” supaya perkataanya merata
” boleh dikatakan mantra mastadi
” berkedok berlindung di samudra ( mungkin mengatasnamakan kekuatan mayoritas)
” sombong/ugal ugalan menjadi pedomannya
Mungguh asmaning mung kanggo mupus
Dipeh prana nalika daruna dumateng
Tebining dhandhaka anyatrani
Lubering ludira anebaki daruni.
” namanya hanya untuk meredam
” cuma pas bisa melihat waktu kesedihan datang
” luasnya “dhandhaka” menyertai
” lubernya darah memenuhi hati/kesedihan
Najan hamung kinanthi sih utami
Awit diniyati tan kenging rinuyit,
Anggraitaa murih wekasanipun jrih
Muncrat handalidir mring bantala.
” walau hanya dengan kasih sayang
” sudah diniyati sebagai pegangan
” merasalah supaya akhirnya takut
” menyembur membasahi/mengaliri bumi(sujud syukur)
Tiba grahaning Hyang Suksma
Memitri awit saking nggenira
Njangkah tan angoncati
Tibaning Rohul Kudus amrih miranti.
” tiba ke tempat Hyang Suksma
” melihat karena keteguhanmu
” yang berjalan tanpa meninggalkanNya
” keluarnya “rohul kudus” supaya dapat berguna
Jinantra ontran-ontran kang amurwat
Murwating angkara murka
Nabrak, nunjang, ngobok-obok
Nggelar kadurjanan
Ngobrak-abrik tatanan
Salang-tunjang
Gede-cilik tanpa wirang.
” pada jaman kerusuhan yang tak lazim
” lazimnya angkara murka
” sengaja menabrak, menggeser, mengobok obok(tatanan)
” mengadakan hal hal yang bertentangan dengan adat (maling,jambret dsb)
” mngorak abrik tatanan yang berlaku (hukum adat)
” berebutan
” tua muda tak punya malu
Ana jalma mimba Gusti
Ngaku Allah sinarawedi
Ngendi ana titah padha karo Gusti
Kadunungan iblis pinasthi.
” ada manusia mengaku aku Tuhan
” dan mengaku sodara Allah
” mana ada manusia(ciptaan) mengaku sama dengan Tuhan
” dapat dipastikan itu iblis/setan
Manunggal kuwi ‘ra teges sami
Hamung celak raket ring Gusti
Hamung Allah kang pinuji-puji
Ya mung jalma najan wali.
” bersatu bukan berarti sama
” hanya dekat dengan Tuhan
” hanya Tuhan Allah yang patut disembah
” semua hanya manusia walau wali sekalipun
Nyuwun ngapura mring Hyang Widhi
Wani nranyak mring Malikul’alam
Wus madhani Sing Gawe Urip
Dudu kuwi wahdatulwujud.
” minta ampunan kepada Tuhan
” karena berani kepada sang Pencipta Alam
” sudah menyamakan diri dengan Tuhan
” bukan itu arti wahdatulwujud
Sing bener kuwi ya mung aran titah
Ora samar angambrah-ambrah
Aja nerak hukume lumrah
Kawistra ora narimah.
” yang benar itu cuma dapat disebut hamba
” yang tidak kuatir yang berlebihan
” jangan melanggar hukum alam
” nanti akan terlihat tidak bersyukur
Duh Gusti Kang Maha Lestari
Mugi kersa paring lubering pangastuti
Kang samya memesu ring karsaning Gusti
Najan sasarsusur yekti.
” ya Tuhan yang Maha Langgeng/tak pernah mati
” smoga sudi memberi limpahan Rahmat
” kepada orang yang mendekatkan diri melaksanakan kehendakMu
” walau masih banyak salah dalam menjalaninya
WAHDATULWUJUD
Wujuding wijil wahyuning wangsit
Wiyoto woting waskitha kang winasis
Jajaning janma jatining jasad
Jumujuging jaladara jantra jinajah.
Amrih amining amaranti
Amina mastani mantra mastadi
Samudananing samudra samun
Sesongaran sasat susantiningrum.
Mungguh asmaning mung kanggo mupus
Dipeh prana nalika daruna dumateng
Tebining dhandhaka anyatrani
Lubering ludira anebaki daruni.
Najan hamung kinanthi sih utami
Awit diniyati tan kenging rinuyit,
Anggraitaa murih wekasanipun jrih
Muncrat handalidir mring bantala.
Tiba grahaning Hyang Suksma
Memitri awit saking nggenira
Njangkah tan angoncati
Tibaning Rohul Kudus amrih miranti.
Jinantra ontran-ontran kang amurwat
Murwating angkara murka
Nabrak, nunjang, ngobok-obok
Nggelar kadurjanan
Ngobrak-abrik tatanan
Salang-tunjang
Gede-cilik tanpa wirang.
Ana jalma mimba Gusti
Ngaku Allah sinarawedi
Ngendi ana titah padha karo Gusti
Kadunungan iblis pinasthi.
Manunggal kuwi ‘ra teges sami
Hamung celak raket ring Gusti
Hamung Allah kang pinuji-puji
Ya mung jalma najan wali.
Nyuwun ngapura mring Hyang Widhi
Wani nranyak mring Malikul’alam
Wus madhani Sing Gawe Urip
Dudu kuwi wahdatulwujud.
Sing bener kuwi ya mung aran titah
Ora samar angambrah-ambrah
Aja nerak hukume lumrah
Kawistra ora narimah.
Duh Gusti Kang Maha Lestari
Mugi kersa paring lubering pangastuti
Kang samya memesu ring karsaning Gusti
Najan sasarsusur yekti.

"SULUK TEGESIPUN AKSARA ALIP"

SULUK TEGESIPUN AKSARA ALIP

Sekar Asmaradana : 24

  1. Kawruhana kang sayekti, nyatane alip punika, lawan maknane alipe, lan asale alip punika, saking neptu jatinya, lan asale ingkang neptu, puniku saking ing derah.
  2. Lan maknane derah iki,  gih puniku roh kang samar, lan maknane roh kapine, puniku kinawruhana, iya sir ing Pangeran, iya iku maknanipun, puniku den-kawruhana.
  3. Dalil daim sanusiri, wa’ana siruhu ika, lan maknane sajatine, puniku cahyaning ngedat, nyata maknane ika, satuhune ing Hyang Ngagung, puniku nyataning ngedat.
  4. Utami ati kang yekti, puniku kejatenira, kawruhana mupung mangke, ingkang ingaran punika, neptu kajatenira, utawi kang neptu iku, nalikane jaman kina.
  5. Ngisthi puniku kang dhingin, pan iya patang prakara, kang dhingin patah aran, lan kaping kaliye kapal, kaping tigane rapak, kaping sakawane neptu, iku sira kawruhana.
  6. Maknane patah winarni, namane eroh punika, maknane kapal jatine, puniku namane kalam, lawan maknane rapak, asmane budi kang luhur, maknane neptu pan cahya.
  7. Wonten kang winuwus malih, utawi tegesing kalam, asmane lam awal mangke, tegese budi punika, asma lam akir ika, tegese cahya puniku, iya iku kajatetennya.
  8. Utawi tegese alip, asmane kang Maha Mulya, tegese lam awal mangke, asma Jabrail punika, nenggih kejatenira, den-utus maring Hyang Makluk, wonten malih kang winarna.
  9. Tegesipun kang lam akir, gih puniku nur Mukkamad, den-utus maring Makluke, wonten malih kang winarna, tegese asma purba, asma kang wajibbul wujud, puniku asma kang nyata.
  10. Kawruhana kang sayekti, patah lan kapal punika, kalam punika asale, pan saking alip sadaya, puniku datan liyan, kerana alip puniku, wiwinih kurup sadaya.
  11. Sejatine ingkang alip, gustine kurup sadaya, andikanira Hyang Manon,  sampun tumurun ing Kur’an, pira-pira sastranya, lah punika lairipun, Allah-tangala ngandika.
  12. Kumpule alam kang wahit, pangandikaning Pangeran, ucapena sayektine, Muhammad dipun takyukna, amung Allah kang ngrasa, kang namadi kabeh iku, poma sira ngawruhana.
  13. Nora anak-anak singgih,  tan den-anakaken nika, nora sakuthu wujude, wong sawiji dipun-cegah, nenggih kajatenira, wonten malih kang amuwus, ujare ingkang utoma.
  14. Kumpule Kur’an kang yekti, ing dalem jroning patekah, puniku iya kumpule, ana ing dalem bismillah, bismillah iku uga,  nenggih aneng dalem kurub, kumpule kurup punika.
  15. Kumpule ing dalem alip, kumpule alip punika, aneng nging neptu jatine, saking neptu tokid ika, datan ningali liyan, sira ing Ngallah kang Ngagung, utawi tokit punika.
  16. Tokid iku aling-aling, sawiji-wiji ika,  aningale ing ngatase, andikane Nabi Duta, wangale iwa salam, wonten malih kang winuwus, iku sira kawruhana.
  17. Wiwitane kang sayekti, lair andadekaken alam, ing budi kang luwih kaot, lawan wiwitan punika, andadekaken Allah, ing roh kang jati puniku, wiwitane malih ika.
  18. Andadekaken Hyang Widdhi, ing nure Nabi Muhkammad, nabi nulya ngandika lon, salal lahu nglehi salam, cahya mukmin punika, kabeh iku eroh ingsun, sebdane Nabi Utusan.
  19. Wonten malih kang winarni, ingkang nama Nabi Adam, bapakne kang jisim kabeh, kalawan Nabi Muhkammad, nyawane roh sedaya, pangandikane wong luhung, lawan sedyane pandhita.
  20. Nenggih nyatane napsihi, iya nyatane Muhkammad, Muhkammad iku kang kaot, kaya nyatane ing tingal, nyata napine ika, rasane Muhkammad iku, Muhkammad rasaning Ngallah.
  21. Nyatane napsi kang yekti, tubadil maring Muhkammad, Muhkammad kang gedhe dhewe, tubadil marang Pangeran, nyata napsine ika, nyatane Muhkammad luhung, iya Allah ya Muhkammad.
  22. Ya Muhkammad iya napsi,  lan iya iku sampurna, niyat sira kejatene, lamun nora wruha sira, marang jatine niyat, yekti sira dadi bingung, ngalamat pan durung selam.
  23. Seh Junet ngandika aris, sing sapa amartakena, rasane Pangeran kiye, dadi kupur kapir ira, sing sapa nora warta, maring Pangeran puniku, dadi jail lan bidengah.
  24. Nenggih rasane Hyang Widdhi,  yekti adoh lawan sira, wis nyata ing sarengate, puniku kupur makripat, iku kupur sampurna, kang nyata kajatenipun, ing-ucap tan wruh ing sira.
  25. Marang ing desa kakalih, kang kinarsakaken ika, aningali ing karone, tuture kakalih ika, kalawan panarima, kadi surya lintang iku, lawan sedyaning ngutusan.
Kapethik saking Serat suluk jaman karaton-dalem ing surakarta.

Terjemahan :
Terjemahan yang sederhana ini dapat membantu memahami naskah SULUK TEGESIPUN AKSARA ALIP (Suluk Maksudnya Huruf Alif), karena latar belakang pengetahuan penerjemah bukanlah sosok yang berpendidikan tinggi dan hanya bermodalkan nekat saja, maka bila ada keselahan dalam mengalihkan kedalam bahasa Indonesia saya mohon maaf yang sebesar-besarnya serta mohon kepada para pembaca yang budiman dikoreksi.
  1. Ketahuilah yang sebenar-benarnya, kenyataannya huruf Alif itu, serta maknanya Alif, dan asal usulnya Alif itu, sesunggunya berasal dari hari dan pasaran, dan hari dan pasaran berasal dari, yaitu berasal dari darah.
  2. Dan maknanya darah, yaitu merupakan ruh yang samar atau gaib, dan maknanya ruh ilafi-nya, itu ketahuilah, yaitu sir-nya (kehendaknya) Pangeran, itulah maknanya, maka ketahuilah itu.
  3. Dalil daim sanusiri, wa’ana siruhu, dan arti sesungguhnya, itu merupakan cahayanya Dzat, nyata maknanya, sesungguhnya berada di dalam Hyang Agung, itulah kenyataannya Dzat.
  4. Hati mulia yang sesungguhnya, itulah kenyatannya, ketahuilah sekarang, yang dinamakan, kenyataan hari dan pasaran, atau yang disebut hari dan pasaran, ketika jaman dahulu.
  5. Ngisthi itu yang pertama, dan itu juga terdiri dari empat macam, yang pertama disebut patah, dan yang kedua kapal, yang ketiga rapak, sedangkan yang keempat neptu, itu harus kamu ketahui.
  6. Artinya patah yaitu, namanya ruh, artinya kapal sesungguhnya, itu namanya kalam, serta namanya rapak, merupakan namanya akal budi yang luhur, sedangkan artinya hari pasaran adalah cahaya.
  7. Ada yang dikatakan lagi, atau maksudnya kalam, yaitu namanya lam awal, artinya akal budi yaitu, yang bernama lam akhir, artinya cahaya, yaitu merupakan kenyataannya (wujud yang nyata).
  8. Atau artinya Alif, namanya Yang Maha Mulia, artinya lam awal adalah, yaitu namanya Jibril, yaitu kenyataannya, diutus oleh Tuhan, dan ada lagi yang diceritakan.
  9. Maksudnya yang lam akhir, yaitu Nur Muhammad, yang di perintah oleh Tuhan, ada lagi yang di ceritakan, artinya asma purba (nama, kekuasaan), yaitu nama yang Wajibul wujud (wajid ada), itu adalah nama yang nyata/sesungguhnya.
  10. Ketahuilah yang sebenarnya, patah dan kapal itu, sedangkan kalam itu berasal, dari Alif semuanya, itu tidak lain, karena Alif itu, merupakan bibit dari semua huruf.
  11. Sebenarnya yang dinamakan Alif, itu merupakan tuannya semua huruf, yaitu sesungguhnya Hyang Manon, yang sudah turun di dalam Al Qur’an, berapapun jumlahnya sastra, itulah lahirnya, Allah taala bersabda.
  12. Bersatunya alam yang pertama, sabdanya Pangeran, ucapkanlah yang sesungguhnya, Muhammad di takyukna, hannya Allah yeng merasakan, yang melingkupi semuanya, maka kamu harus mengetahui.
  13. Tidak beranak, dan tidak diperanakkan, tidak mempunyai kembaran wujudnya, satu orangpun tidak dihindari, itulah kenyataannya, ada lagi yang menceritakan, menurut para ahli.
  14. Sebenarnya terkumpul menjadi al Qur’an, di dalam surat Al-Fatehah, telah terkumpul, berada di dalam bissmillah, dan bissmillah itu juga, berada di dalam huruf, sedangkan kumpulnya huruf itu.
  15. Bersatu di dalam Alif, bersatunya Alif itu, berada di dalam neptu (hari dan pasaran) sejatinya, berasal dati neptu tauhid, tanpa melihat orang lain, kamu kepada Allah Yang Agung, atau tauhid itu.
  16. Tauhid itu merupakan aling-aling (tirai, penghalang), satu-satunya, melihat/menyaksikan, ucapan Kanjeng Nabi Duta, Salallahu Alaihi Wasalam, ada lagi yang menceritakan, itu harus kamu ketahui.
  17. Awal mulanya yang sesungguhnya, yang menjadikan terciptanya alam, di dalam akal budi yang melebihi yang lain, serta permulaannya itu, yang menjadikan Allah, di dalam ruh yang sejati itu, dan yang permulaan adalah.
  18. Yang menjadikan Hyang Widhi, di dalam Nurnya Nabi Muhammad, Nabi segera berkata lembut, salallahu alaihi wasalam, itu adalah cahaya mukmin, semua itu ruh-KU, sabda Nabi Utusan.
  19. Ada lagi yang menceritakan, yang bernama Nabi Adam, merupakan Bapaknya  semua jisim (jasad/raga), dengan Nabi Muhammad, merupakan nyawanya semua ruh, ucapnya orang yang derajatnya luhur/tinggi, serta semua pandhita.
  20. Itulah kenyataanya nafsihi, yaitu kenyataannya Muhammad, Muhammad itulah yang melebihi yang lain, seperti kenyataannya di dalam penglihatan, nyata nafinya itu, rasanya Muhammad, dan Muhammad merupakan rasanya Allah.
  21. Kenyataan nafsi yang sebenarnya, tubadil kepada Muhammad, Muhammad yang besar sendiri, tubadil kepada Pangeran, nyata nafsinya itu, kenyataannya Muhammad yang berderajat luhur/tinggi, ya Allah ya Muhammad.
  22. Ya Muhammad ya Nafsi, dan itu sempurna, niyat kamu pada kenyataan, jika kamu tidak mengetahui, kepada sesungguhnya niyat, sungguh kamu jadi binggung, alamat bahwa belum paham.
  23. Seh Junet berkata lirih, siapa saja yang menannyakan, yaitu rasanya Pangeran, menjadi kufur dan kafir kamu, dan siapa saja yang tidak mengetahui berita/warta, kepada Pangeran, akan menjadi jail/usil dan bid’ah.
  24. Yaitu rasanya Hyang Widhi, sungguh jauh dengan kamu, sudah nyata di dalam syariatnya (hukum), itu kufur makrifat, itulah kufur sempurna, yang nyata pada kenyataannya, di dalam ucapan tidak mengetahui dirimu.
  25. Terhadap kedua desa, yang dikehendaki, melihat di keduanya, ucapnya mereka berdua, serta keikhlasan, seperti halnya matahari dan bintang, dan serta niatnya seorang utusan

"JAMUS KALIMO SODO"

JAMUS KALIMO SODO

Papat kalima pancer merupakan sebuah wacana yang perlu terus kita gali dan kita renungkan plus bertukar fikiran dengan orang-orang tua kita yang sudah mumpuni baik dari ilmu tahid dan ilmu rasanya. Menurut petunjuknya papat kalima pancer itu pusatnya ada di PANCER (yaitu lubuk hati yang paling dalam) dan PAPAT-nya adalah unsur-unsur ilahi yang kita sendiri hak untuk mendapatkannya. Karena dengan menggunakan PAPAT itu kita bisa selalu ingat kepada Allah Subhanahu wata’ala sebagai penguasa alam semesta ini.

Papat yang pertama adalah nur-nya Allah (Nurullah=Cahaya dari Allah) bias dari asma-asma Allah dan sifat-sifat Allah, tanda dari PANCER-nya yaitu dalam segala sesuatu/ gerak gerik selalu BERSERAH DIRI kepada Allah dan pengakuan kita sebagai mahluknya merasa tiada daya secara ruhani dan tiada kekuatan secara jasmani kecuali hanya Allah yang memberikan gerah hidup dan kehidupan, dan berupaya untuk selalu meng-ibadahkan segala sesuatu untuk BERIBADAH kepada Allah memohon Ridho Allah, Rahmat Allah.

Papat yang kedua adalah NUR MUHAMMAD (cahaya syafa’at yang Allah cipta untuk Hambanya (Rasulullah) yang Allah mulyakan. setelah kita berserah diri kepada Allah lewat PANCER (lubuk hati yang paling dalam) ada sebuah kelembutan sebagai sebuah rahmat yang Allah berikan kepada mahluknya agar kita tunduk dan lemah lembut kepada Allah, selalu merasa sayang kepada apapun dan siapapun sebagaimana Rasulullah mempunyai perangai yang lembut dan berahlak mulia bagi semua mahluk.

Papat yang ketiga yaitu MALAIKAT sebagai kendaraan untuk membawa NURULLAH dan NUR MUHAMMAD tadi kedalam diri kita pada waktu kita berserah diri kepada Allah dan mengibadahkan segala sesuatu hanya untuk Allah dan fungsi malaikat ini untuk membantu memintakan permohonan ampun mendoakan kepada kita sebagai mahluk yang lemah, banyak berbuat dosa (karena manusia tempat salah dan lupa) dan nominal mereka tidak sedikit mendukung kita dalam beribadah kepada Allah.

Papat yang ke empat adalah KAROMAH yaitu berisi doa-doa dari para orang sholeh terdahulu (doa dari para Rasul-rasul, Nabi-nabi, dan para Auliya serta Sholihin yang telah mendahului kita) yang oleh allah diberikan kesempatan untuk membantu mendoakan segala hajat hidup kita dalam mengarungi kehidupan didunia sebagai bekal ibadah nanti kita setelah meninggal (akhirat).

Semoga Allah mengampuni kedua orang tua kita, keluarga kita, mengampuni kita, dan orang-orang yang mempunyai hak dan kewajiban atas kita yang seiman serta mengampuni sesepuh-sesepuh kita. Semoga Allah memberikan Taufiq dan hidayah kepada kita dan mereka dan semoga kita dan mereka semua dijadikan golongan dari hamba-hamba Allah yang sholeh.
ADABEBERAPA VERSI yang menginterpretasikan JAMUS KALIMOSODO.
1. ada yang menginterpretasikan 2 kalimah syahada
2. ada yang menginterpretasikan lahirnya pancasil
3. ada yang menginterpretasikan tokoh pewayangan pandawa lima, apakah semua nya salah? tentu tidak…karena  cara pandang setiap orang tidaklah sama.
Hal yang terpenting adalah jangan sampai kita kehilangan ISI/makna dari Jamus Kalimosodo sebagai orang yang berpengertian jawa yang mendapatkan warisan dari leluhur Jawa, pengertian jamus kalimusodo secara singkat adalah:

Istilah jamus kalimosodo terdapat dalam kisah pewayangan baratayudha, suatu jamus/surat yang ada tulisannnya tentang pengertian/kawruh. “barang siapa mendapat kawruh ini ia akan menjadi raja/mempunyai kekuasaan yang besa. kitab ini dimiliki oleh prabu yudistira(samiaji) yang selalu menang dalam peperangan dan akhirnya masuk surga tanpa kematian…memiliki dalam hal ini adalah bukan saling berebut tetapi saling berebut memiliki makna.

Arti Kalimasada terdiri dari beberapa bagian:
Ka= huruf/pengejaan Ka, Lima=angka 5, Sada= lidi/tulang rusuk daun kelapa yang diartikan Selalu, Jadi kelima ini haruslah utuh(selalu 5), Kelima unsur kalimasada teridiri dari:
1.KaDonyan(Keduniawian).
ojo ngoyo dateng dunyo yang arti singkatnya adalah jangan mengutamakan hal-hal yang bersifat duniawi, kebutuhan duniawi kita kejar tapi jangan diutamakan.
2.   Ka Hewanan ( sifat binatang).
ojo tumindak kaya dene hewan, cotoh:asusila. amoral, tidak beretika dll.
3.   KaRobanan.
Ojo ngumbar hawa nafsu yang arti singkatnya jangan memelihra hawa nafsu…nafsu itu harus dikendalikan.
4.   Kasetanan.
Ojo tumindak sing duduk samestine yang arti singkatnya jangan bertindak yang tidak semestinya alias gengsi, sombong( ingin seperti Gusti), menyesatkan, berbuat licik dll.
5.   KaTuhanan.
artinya kosong:
Gusti Allah iku tan keno kinoyo ngopo nanging ono yang artinya Gusti Allah tidak dapat diceritakan secara apapun tapi toh ada. Gantharwa adalah salah satunya yang diberikan “pusaka” mewarisi warisan dari leluhur Jawa. Pengertian Asli dari jamus kalimosodo diatas adalah isi murni dari pengertian sebenarnya..setiap orang boleh membungkusnya dengan bungkus apapun tetapi jangan sampai kehilangan makna aslinya, karena pengertian diatas adalah pengertian sebenarnya dari jamus kalimusodo.

HAKEKAT TITIK

HAKEKAT TITIK

Apabila,
Ma’rifat adalah penyaksian akan Allah,
Hakekat adalah ikhlas,
syukur dan sabar sebelum penyaksian Allah,
Tarekat adalah jalan pengosongan sebelum hakekat,
Syari’at adalah dalil kehidupan dalam menghormati eksistensi-eksistensi lain.
Maka,
Syari’at adalah bagaimana mewujudkan penyaksian akan Allah,
Tarekat adalah bagaimana dalam kehidupan senantiasa mengingatnya,
Hakekat adalah bagaimana ikhlas,
syukur dan sabar dalam kehidupan,
Ma’rifat adalah implementasi kehidupan dalam penyaksian dan menyaksikan-Nya.
Apabila,
Syari’at adalah bagaimana mewujudkan penyaksian akan Allah,
Tarekat adalah bagaimana dalam kehidupan senantiasa mengingat-Nya,
Hakekat adalah bagaimana ikhlas,
syukur dan sabar dalam kehidupan,
Ma’rifat adalah implementasi kehidupan dalam penyaksian dan menyaksikan-Nya.

Maka,
Ma’rifat adalah penyaksian akan Allah,
Hakekat adalah ikhlas,
syukur dan sabar sebelum penyaksian Allah,
Tarekat adalah jalan pengosongan sebelum hakekat,
Syari’at adalah dalil kehidupan dalam menghormati eksistensi-eksistensi lain.

Apabila dan Maka,
Bersatu dalam Titik,
Titik itu adalah Allah,
Syari’at-Tarekat berawal dari Titik,
Hakekat-Ma’rifat berakhir di Titik.

Billahu,
Fillahu,
Bi Idznillahu,
Minallahu,
Allahu,
Titik.

Minggu, 10 Maret 2013

"KIDUNG DANDHANGGULA"

Dandhanggula

Ana kidung sun angidung wengi,
Bebaratan duk amrem winaca,
Sang Hyang Guru pangadege,
Lumaku Sang Hyang Bayu,
Alambeyan asmara ening,
Ngadeg pangawak teja,
Kang angidung iku,
Yen kinarya angawula,
Myang lelungan Gusti gething dadi asih,
syaitan sato sumimpang.

Sakathahing upas tawa sami,
Lara raga waluya nirmala,
Tulak tanggul kang panggawe,
Duduk padha kawangsul,
Ketawuran sagunging sikir,
Ngadam makdum sadaya,
Datanpa pangrungu,
Pangucap lawan pangrasa,
Myang paningal kang sedya tumeka napai,
Pangreksaning malaikat.

Jabrail ingkang angemongi,
Milanipun ketetepan iman,
Dadi angandel atine,
Ijrail puniku,
Kang rumeksa ing pati urip,
Israil dadi damar,
Padhang jroning kalbu,
Mikail kang asung sandhang,
Lawan pangan enggale katekan kapti,
Sabar lan anarima.

Ya Hu Dhat myang pamujining wengi,
Bale aras sasekane mulya,
Kirun saka tengen nggone,
Wa Nakirun atunggu saka kiwa gadane wesi,
Nulak panggawe ala,
Satru lawan mungsuh,
Pangeret taraju rijal,
Ander-ander kulhu balik kang linuwih,
Ambalik lara raga.

Dudur molo tengayatul kursi,
Lungguh neng atine surat amangam,
Pangeburan lara kabeh,
Usuk-usuk ing luhur,
Ingkang aran wesi ngalarik,
Nenggih Nabi Muhammad,
Kang wekasan iku,
Atunggu ratri lan siyang,
Kibedepan ing tumuwuh pada asih,
Tunduk mendak maring wang.

Satru mungsuh mundur padha wedi,
Pamidhangane baitu’l mukaddas,
Tulak balik pangreksane,
Pan nabi wekasan,
Sabda Nabi Dawud,
Apethak Bagindha Hamzah,
Kinawedèn sato mara padha mati,
Luput ing wisa guna.

Pepayone godhing dhukut langit,
Tali barat kumandhang gunung sèwu,
Jala sutra ing luhur mami,
Kabèh padha rumeksa,
Angadhangi mungsuh,
Anulak panggawe ala,
Lara roga sumingkir langkung anebih,
Kang angring dadi waras.

Gunung sewu dadya pager mami,
Katon murub sakèhing tumingal,
Sirna salwir lara kabèh,
Luput ing tuju teluh,
Taragnyana tenung jalenggi,
Modhong gambar suminggah,
Sri Sadana lulut,
Puniku sih rahmatu’llah,
Rahmah jati jumeneng rahmat jasmani,
Iya sang jati Mulya.